Makrama to jedna z najstarszych form sztuki, która polega na tworzeniu dekoracji i przedmiotów użytkowych przy użyciu jedynie węzłów. Ta technika, pochodząca z czasów starożytnych, przeżywa obecnie renesans w branży DIY. Dzięki swojej elastyczności i różnorodności, makrama pozwala artystom na wyrażenie swojej kreatywności w wielu kształtach i formach.
Co to jest makrama?
Makrama to technika plecenia przy użyciu różnych rodzajów węzłów, bez konieczności stosowania igły czy szydełka. To starodawna sztuka, która narodziła się w starożytnych krajach Bliskiego Wschodu, a jej nazwa wywodzi się od arabskiego słowa „migramah”, oznaczającego ozdobny haft bądź frędzle. Choć oryginalnie makramy stosowano w celu tworzenia ozdobnych bram i zasłon, dzisiaj znajduje szerokie zastosowanie w dekoracjach wnętrz, biżuterii oraz odzieży.
Sztuka makramy polega na wykonaniu serii złożonych węzłów, które łączą ze sobą nici lub sznurki, tworząc wzory i formy. Dzięki tej technice możemy tworzyć różnorodne projekty – od prostych bransoletek po skomplikowane ozdoby ściennych i kwietników. Co więcej, makrama jest idealnym zajęciem relaksującym, które pozwala na wyciszenie umysłu i wyrażenie własnej kreatywności.
Materiały potrzebne do stworzenia makramy
Do stworzenia makramy potrzebujemy kilku podstawowych materiałów i narzędzi, które są łatwo dostępne i niedrogie. Wybór odpowiednich elementów jest kluczowy, aby stworzyć trwałe i estetyczne projekty. Poniżej przedstawiamy listę niezbędnych materiałów i narzędzi do wykonania makramy:
- Sznurki: Najczęściej używane są sznurki bawełniane ze względu na ich trwałość i łatwość w obróbce. Sznurki mogą mieć różną grubość – od cienkich nici, idealnych do biżuterii, po grube sznury, wykorzystywane do większych projektów, takich jak kwietniki czy dekoracje ścienne.
- Nożyczki: Ostre nożyczki są niezbędne do precyzyjnego przycinania sznurków. Najlepiej zainwestować w profesjonalne nożyczki krawieckie, które zapewnią czyste cięcie i nie będą się tępić.
- Miarka lub linijka: Aby dokładnie odmierzyć długość sznurków, warto mieć pod ręką miarkę krawiecką lub linijkę. Precyzyjne pomiary są kluczowe, zwłaszcza przy większych projektach.
- Pręty, kółka lub patyczki drewniane: Są one używane jako baza dla niektórych projektów makramowych, takich jak kwietniki czy ozdoby ścienne. Mogą być wykonane z drewna, metalu lub innych materiałów.
- Szpilki lub klipsy: Używane do przytrzymywania sznurków podczas pracy. Szpilki można wbijać w podkładkę lub deskę, aby utrzymać projekt w jednym miejscu.
- Taśma klejąca: Przydatna do tymczasowego mocowania sznurków na płaskiej powierzchni roboczej.
W zależności od skomplikowania projektu i osobistych preferencji, możemy również potrzebować dodatkowych elementów ozdobnych, takich jak koraliki, pióra czy wstążki. Dzięki nim możemy dodać naszym projektom unikatowy charakter.
Podstawowe techniki plecenia
W makramie istnieje wiele technik plecenia, jednak najważniejsze podstawowe węzły to fundament każdego projektu. Opanowanie tych węzłów pozwoli na stworzenie zarówno prostych, jak i bardziej zaawansowanych wzorów. Poniżej prezentujemy trzy najpopularniejsze węzły stosowane w makramie: węzeł płaski, węzeł spiralny oraz węzeł rypsowy.
Węzeł płaski
Węzeł płaski, znany również jako square knot, jest podstawowym węzłem w makramie i jednym z najprostszych do nauczenia. Poniżej krok po kroku opisujemy, jak wykonać ten węzeł:
- Rozpocznij od ustawienia czterech sznurków – dwa środkowe i dwa zewnętrzne. Środkowe sznurki pozostają nieruchome, a zewnętrzne będą pracować.
- Lewy sznurek zewnętrzny (A) przełóż nad dwoma środkowymi sznurkami (B i C) i pod prawym sznurkiem zewnętrznym (D).
- Prawy sznurek zewnętrzny (D) przełóż pod dwoma środkowymi sznurkami (B i C) oraz przez pętlę utworzoną przez sznurek A.
- Delikatnie zaciskaj węzeł, ciągnąc za końce sznurków. Powinien powstać pierwszy półwęzeł.
- Powtórz kroki od 2 do 4, tym razem zaczynając od prawej strony.
- Po wykonaniu obu półwęzłów powstanie pełny węzeł płaski.
Węzły płaskie można stosować w wielu projektach, od biżuterii po większe dekoracje ścienne. Można je układać w linii prostej lub naprzemiennie, tworząc ciekawe wzory i struktury.
Węzeł spiralny
Węzeł spiralny, znany także jako half twist knot, jest kolejną podstawową techniką w makramie, która tworzy efekt spiralny. Poniżej przedstawiamy, jak wykonać ten węzeł krok po kroku:
- Przygotuj cztery sznurki, podobnie jak w przypadku węzła płaskiego – dwa środkowe i dwa zewnętrzne.
- Lewy sznurek zewnętrzny (A) przełóż nad dwoma środkowymi sznurkami (B i C) i pod prawym sznurkiem zewnętrznym (D).
- Prawy sznurek zewnętrzny (D) przełóż pod dwoma środkowymi sznurkami (B i C) oraz przez pętlę utworzoną przez sznurek A.
- Zaciskaj węzeł, ciągnąc za końce sznurków. Powstały półwęzeł jest podstawą węzła spiralnego.
- Powtórz powyższe kroki, ale zawsze zaczynaj od tej samej strony (lewej), co stopniowo stworzy efekt spirali.
Efekt spirali jest szczególnie atrakcyjny w projektach takich jak bransoletki, naszyjniki czy uchwyty na doniczki. Im więcej wykonasz półwęzłów, tym bardziej wyraźny będzie efekt spiralny.
Węzeł rypsowy
Węzeł rypsowy, znany również jako clove hitch knot, jest jednym z bardziej zaawansowanych węzłów w makramie, który pozwala na tworzenie skomplikowanych wzorów i tekstur. Instrukcja wykonania tego węzła krok po kroku:
- Przygotuj sznurek prowadzący, który będzie trzymał linię wzoru, oraz sznurki do wiązania.
- Przełóż jeden z sznurków do wiązania pod sznurek prowadzący, tworząc pętlę.
- Przełóż ten sam sznurek do wiązania nad sznurkiem prowadzącym i przez utworzoną pętlę.
- Zaciśnij węzeł, ciągnąc za końce sznurków.
- Powtórz powyższe kroki, tworząc kolejne węzły rypsowe wzdłuż sznurka prowadzącego.
Węzły rypsowe można układać w jednej linii lub stosować naprzemiennie, tworząc różnorodne wzory i tekstury. Technika ta jest szczególnie przydatna w większych projektach, takich jak ozdoby ścienne i kwietniki, gdzie chcemy uzyskać bardziej złożone i artystyczne efekty.
Praktykowanie tych podstawowych węzłów jest kluczowe dla każdego początkującego artysty zajmującego się makramą. Poznanie różnych technik i ich zastosowanie w projekcie pozwala na tworzenie unikalnych i estetycznych dzieł, które mogą być zarówno dekoracyjne, jak i funkcjonalne.
